Opbouw van een plat dak: warm of omgekeerd dak?

Er zijn verschillende manieren om een plat dak op te bouwen; de “warm dak” methode en de “omgekeerd dak” methode. Er is ook een “koud dak” methode maar die is in de meeste gevallen niet aan te bevelen. De opbouw van een plat dak is meestal van het warme type, er is ook nog een alternatief voor platte daken die voorzien zijn van een houten dakvloer; een compactdak. Op deze pagina bekijken we de opbouw van platte daken en de specifieke kenmerken per methode. Lees hier meer over Plat dak isoleren: opbouw en isolatiematerialen.

omgekeerd dak warm dak

Opbouw plat dak

Het voornaamste verschil tussen warme daken en omgekeerde daken is de positie van de isolatielaag in verhouding tot de afdichting.

Warm dak

Bij een warm dak zal de isolatielaag aan de buitenzijde van de dakvloer aangebracht worden, onder de afdichting van het dak. Dit is de opbouw van beneden naar boven:

  • De dakvloer, onder een hoek van ten minste twee procent of voorzien van een afschot. Hierdoor kan water goed wegvloeien.
  • De volgende laag is een membraan dat een dampremmende functie heeft, dit kan ook een dampremmende folie zijn. Deze laag is zeer goed bestand tegen waterdamp waardoor indringend vocht van binnen niet in de isolatielaag kan geraken.
  • De volgende laag is een isolatielaag die vormvast is en een hoge dichtheid bezit.
  • De laatste laag is de dakafdichting die direct op de isolatielaag geplaatst wordt.

Voordelen warm dak

  • De dakvloer is beschermd tegen temperatuurwisselingen door de isolerende laag. Dit verlaagt het risico op scheurvorming.
  • In de meeste gevallen zal deze methode goedkoper uitvallen dan bij omgekeerde daken het geval is. Omdat de onderliggende structuur lichter van gewicht is, en de plaatsing zal eenvoudiger zijn omdat er geen ballastlaag vereist is.
  • De energieprestaties zijn superieur, koudebruggen worden voorkomen omdat de isolatielaag perfect aansluit op het resterende deel van de bouwschil.
  • De plaatsing van isolerende materialen in de hoeken is eenvoudiger.
  • De kans op stilstaand water en de groei van algen is beperkt wanneer het dak op de juiste wijze wordt geplaatst.

Nadelen warm dak

  • De laag voor afdichting wordt meer blootgesteld aan de variabele weersomstandigheden, waardoor deze van een hogere kwaliteit moet zijn dan bij een omgekeerd dak het geval is.
  • De kans op mechanische schade zoals lopen over het dak ligt hoger omdat er geen beschermende ballastlaag wordt aangebracht.
  • Het dampscherm zorgt ervoor dat waterdamp vanuit de onderliggende ruimte niet tot de afdichting kan geraken. In dat geval kan er condensering ontstaan. Daarom moet dit scherm aan de warme zijde geplaatst worden.
  • De dichtheid van het isolatiemateriaal moet optimaal zijn, en niet kunnen uitzetten of krimpen. Geschikte materialen zijn polyurethaan, geëxpandeerd polystyreen, kurk, perliet, wolplaten of cellenglas.

Omgekeerd dak

De opbouw van een omgekeerd dak is eenvoudiger, in dit geval zal de isolerende laag bovenop de dakafdichting aangebracht worden. Dit is de opbouw van beneden naar boven:

  • De laag boven de dakvloer en mogelijke afschotlaag is het materiaal voor dakafdichting.
  • De volgende laag zijn de isolatieplaten die op de dakafdichting worden aangebracht.
  • De isolatie wordt verankerd door een ballastlaag aan te brengen zoals tegels of grind.

Bij omgekeerde daken zal de dakafdichting de werking van het dampscherm overnemen. Dit heeft als neveneffect een lager risico op condensvorming.

Voordelen omgekeerd dak

  • Het aantal lagen ligt lager waarmee de constructie eenvoudiger te realiseren is.
  • Wanneer het dak belopen gaat worden zoals een dakterras of groendak is de bovenste laag hier geschikt voor.
  • Het is niet nodig om een dampscherm te plaatsen omdat de dakafdichting onder de isolatielaag reeds waterdicht is.
  • Het risico op condensvorming is beperkt vanwege de plaatsing van de isolatielaag boven de dakafdichting.
  • Het is mogelijk om isolatieplaten te plaatsen bij onvoordelige weersomstandigheden.
  • Het is een optie bij renovatiewerken. Wanneer de dakafdichting in goede staat verkeert hoeft deze niet eerst verwijderd te worden. Het is mogelijk om het dak vanaf de buitenzijde te isoleren mits de structuur van het dak hierop is voorzien.

Nadelen omgekeerd dak

  • De onderliggende structuur zal zwaarder zijn.
  • De kosten liggen normaal gesproken hoger dan bij een warm dak.
  • De dakhelling moet enigszins groter zijn om ervoor te zorgen dat de afwatering volstaat.
  • Omdat de aansluiting van de isolerende laag niet geheel optimaal is, zal er meer warmteverlies optreden in met name de hoeken.
  • Om hetzelfde rendement te behalen zal het dak tot twintig procent dikker moeten zijn.
  • De isolatieplaten op de juiste positie houden zal meer expertise vergen.
  • Wanneer er een lek mocht ontstaan in de dakbedekking is deze niet eenvoudig te lokaliseren.
  • Alleen geëxtrudeerd polystyreen is geschikt als materiaal voor de isolatielaag.

Wat is een compact dak?

Wanneer de dakvloer van hout is gemaakt is het mogelijk om een compact dak te plaatsen. Bij de opbouw van dit plat dak wordt de ruimte tussen de draagbalken gevuld met een thermisch isolatiemateriaal, het dampscherm wordt aan de onderkant aangebracht. Het voornaamste voordeel is de besparing in ruimte, de energieprestaties zijn sterk afhankelijk van de werking die de dampremmers bezitten.

Voordelen compactdak

  • Bespaart ruimte
  • Optimale luchtdichtheid
  • Dampscherm is eenvoudig te bereiken

Nadelen compactdak

  • Verhoogde kans op condensering aan de binnenzijde
  • Er dient een goed dampscherm geplaatst te worden die ingesloten vocht op de juiste wijze kan afvoeren.